Χριστιανισμός στην Καππαδοκία

Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

Η συμβολή των Καππαδοκών στη διάδοση και εξάπλωση του ευαγγελικού μηνύματος είναι πολύ μεγάλη. Στην ιερή γη τους, τη γεμάτη υπόγειους και ανώγειους οίκους του Θεού, γαλουχήθηκαν πολλοί Άγιοι της χριστιανικής πίστης, που διέδωσαν και στέριωσαν το λόγο του Χριστού από τα πρώτα ήδη αποστολικά χρόνια. Τότε, υπήρχαν ήδη χριστιανικές κοινότητες στην Καισάρεια και στα Τύανα. Φαίνεται πως οι εξελληνισμένοι Ιουδαίοι υπήρξαν οι κύριοι φορείς της διάδοσης του χριστιανισμού στην Καππαδοκία. Η διάδοση του χριστιανισμού στην περιοχή έγινε σχετικά εύκολα, λόγω της θρησκευτικής πολυμορφίας που υπήρχε στον τόπο, της ελληνικής γλώσσας και του γεγονότος ότι οι ταλαιπωρημένοι άνθρωποι της φτωχής αυτής χώρας βρήκαν στη χριστιανική πίστη διέξοδο, καταφυγή και ελπίδα. Αν και οι Καππαδόκες των προχριστιανικών χρόνων είχαν δυσφημιστεί ως πονηροί και δεισιδαίμονες, μετά τον εκχριστιανισμό τους, έγιναν οι πιο ευσεβείς άνθρωποι της Ανατολής.
Το μέρος της Καππαδοκίας καθαγιάστηκε από πολλούς Αγίους. Εκεί δίδαξε στην τρίτη περιοδεία του ο Απόστολος Παύλος μαζί με το Βαρνάβα. Ο απόστολος Πέτρος , αρχικά, στην πρώτη του επιστολή το 63-64 μ. Χ., που ήταν γραμμένη στην ελληνική γλώσσα, απευθύνθηκε και σ’ εκείνους και το 50 μ.Χ. , διέσχισε την Καππαδοκία και τον Πόντο , πριν φτάσει στην Άγκυρα.
                                                                                   

                                                                     

Γρηγόριος Ναζιανζηνός

Από όλα αυτά συνάγεται πως οι Καππαδόκες δέχτηκαν πολύ νωρίς το ευαγγελικό μήνυμα και πολλοί πίστεψαν στο Χριστό από τα πρώτα αποστολικά χρόνια. Γι’ αυτό και πολλοί εκ των μεγάλων πατέρων της εκκλησίας και των επιφανών συγγραφέων της , κατάγονταν από την Καππαδοκία. Η ελληνική γλώσσα θα πρέπει να ήταν η κύρια γλώσσα στην περιοχή, γιατί στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες η μεγάλη πλειοψηφία των χριστιανών δεν ανήκε στην άρχουσα τάξη, αλλά στους απλούς καθημερινούς ανθρώπους του μόχθου. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι ο ιεραποστολικός χριστιανισμός χρησιμοποιούσε για τη διάδοσή του τις τοπικές γλώσσες και τις διαλέκτους των περιοχών όπου διδάσκονταν η αλήθεια του Θεανθρώπου, αυτό είναι ένα ακόμη αποδεικτικό στοιχείο ότι η ελληνική ήταν εκείνο τον καιρό η κρατούσα γλώσσα της περιοχής. Επιπλέον, όταν οι Απόστολοι του Χριστού αναφέρονται στους κατοίκους της Μικράς Ασίας, μιλούν μόνο για Έλληνες και Ιουδαίους, θεωρώντας Έλληνες όλους τους λαούς της περιοχής, όχι μόνο για την επικρατούσα ελληνική θρησκεία , αλλά πιθανότατα και λόγω της ελληνικής γλώσσας που μιλούσαν.
Ήδη τον 2ο αιώνα η Καισάρεια υπήρξε επισκοπική έδρα, λόγω της μεγάλης αύξησης των χριστιανικών κοινοτήτων και η δεύτερη επισκοπική έδρα ήταν η Μελιτηνή. Με την ίδρυση του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης (451) η Καισάρεια κράτησε την πρώτη θέση και τον τίτλο της «πρωτόθρονης». Στην ενίσχυση της θέσης κύρους στην εκκλησία της Καισάρειας, έδωσε τον 4ο αιώνα μια σημαντική συμβολή, ο επίσκοπος Βασίλειος ο Μέγας.
Κατά τον 4ο αιώνα , το πιο σπουδαίο κέντρο άνθισης ολόκληρου του χριστιανισμού και προπύργιο της ορθής πίστης υπήρξε η Καππαδοκία, χάρη στους τρεις μεγάλους Καππαδόκες, Βασίλειο τον Μέγα, Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό και Γρηγόριο τον Νύσσης.
Η σπουδαιότητα όμως της Καππαδοκίας για τον Χριστιανισμό είναι περισσότερο συνδεδεμένη με την ερημιτική και μοναστική ζωή, ενώ η χρυσή περίοδος της αναχωρητικής ζωής στην Καππαδοκία τοποθετείται μεταξύ του 10ου και 11ουαιώνα. Αργότερα τα συνεχή χτυπήματα των Σελτζούκων περιόρισαν, κατά πολύ, την ζωτικότητα αυτών των μοναστικών συγκροτημάτων που δοκίμασαν μια αργή πορεία εξευτελισμού και εγκατάλειψης.
Ο 4ος αιώνας έχει σημαδευτεί από τα κηρύγματα του Μεγ. Βασιλείου , του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού και τουΓρηγορίου της Νύσσης.

Ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης

kappadokes.gr